Yaklaşık bir yıl önce Çin'in Vuhan kentinden dünyaya yayılan ve birçok ülkede sağlık sisteminin çökmesine neden olan yeni tip koronavirüs (Kovid-19), tüm dünyada hayatı olumsuz etkilemeye devam ediyor. Salgın, tüm ülkelerde sağlık sisteminin yanı sıra ekonomik ve sosyal yaşama etkileriyle de ciddi şekilde hissedilirken, milyonlarca insanın "yeni normale" alışma gayretini de ortaya çıkardı.
Bu yeni normalde eğitim başta olmak üzere birçok alandaki toplumsal etkileşim çevrim içi ortama taşındı.
Toplum yeni bir sürece adapte olmaya çalışırken, siyaset ve sağlık otoriteleri başta olmak üzere sivil toplum kuruluşları ile bilim insanlarınca vatandaşlara sık sık maske, mesafe ve temizlik kurallarına ilişkin bilgilendirme ve uyarılar yapıldı. Bunlara ek olarak bir dizi tedbir ve yeni uygulama da hayata geçirildi.
TEDBİRLER, SALGININ TÜRKİYE'YE GELİŞİNİ GECİKTİRDİ
Hastalığın dünyada yayılmaya başladığı süreçte Türkiye çeşitli tedbirlerle pandemiye hazırlandı. Alınan tedbirlerin de etkisiyle hastalık, diğer ülkelere oranla daha geç bir dönemde Türkiye'de görülmeye başlandı.
- Hastalıkla mücadelede Sağlık Bakanlığınca geliştirilen tedavi protokolü kullanıldı. Bununla birlikte Türkiye, dünyaya oranla yüksek iyileşme oranını yakaladı.
Mücadelenin odağında, Sağlık Bakanlığınca uzman isimlerin bir araya getirilmesiyle oluşturulan Koronavirüs Bilim Kurulu yer aldı. Kurul, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca başkanlığında yaptığı değerlendirmelerle hem günlük yaşamı hem de tanı ve tedavi noktasındaki konuları ele aldı. Burada ortaya konulan veriler ve değerlendirmelerle, Koronavirüs Bilim Kurulu, salgınla mücadelede önemli bir rol üstlendi.
Ayrıca Sağlık Bakanlığınca hastalığın tedavisinde kullanılan antiviral ilacın, Türkiye'ye getirilip ihtiyaca cevap verecek oranda stoklanması ve hastalara ücretsiz şekilde sunulması, salgınla mücadelede önemli bir adım oldu.
GÜÇLÜ SAĞLIK ALTYAPISI ÖNE ÇIKTI
Türkiye'nin Kovid-19 ile mücadelesine önemli katkı sunan unsurlardan bir diğeri de ülkenin farklı bölgelerinde kısa sürede hizmete alınan sağlık üsleri oldu. Bu dönemde 45 gün gibi kısa bir sürede inşa edilen iki acil durum hastanesinin yanı sıra çok sayıda sağlık tesisi sisteme dahil edildi.
Mevcut hastaneleriyle de sürece hazırlık yapan Türkiye, tecrübeli ve fedakarca çalışan sağlık çalışanlarının, belirlenen standartlarda yürüttüğü tedavilerle, hastalığa karşı mücadelesini sürdürüyor.
Özellikle yaz döneminde kısıtlamaların da kalkmasıyla dünyada toplumsal yaşam bir süre hareketlendi. Ancak sonbaharın gelişi ile grip ve zatürre vakalarının da etkisiyle vaka sayılarında tekrar yükselme görüldü.
Diğer ülkelerle kıyaslandığında sağlık sistemini etkilemeyecek düzeyde olduğu görülen bu yükseliş trendine karşı Türkiye, toplumsal hareketliliği azaltmak amacıyla akşam saatleri ile hafta sonu sokağa çıkma kısıtlamaları ve başka bazı yeni uygulamalarla tedbir aldı.
TÜRKİYE VAKA SAYISINDA GELİŞMİŞ ÜLKELERİNDE DAHA İYİ DURUMDA
Kovid-19 verilerinin derlendiği Worldometers internet sitesine göre, Çin'in Hubei eyaletine bağlı Vuhan kentinde ortaya çıkan ve dünya geneline yayılan Kovid-19 salgınında tespit edilen toplam vaka sayısı 72,2 milyonu aştı.
ABD, 16 milyon 549 bin 366 ile en fazla Kovid-19 vaka sayısına sahip ülke konumunda bulunurken, bu ülkeyi 9 milyon 857 bin 380 ile Hindistan, 6 milyon 880 bin 595 ile Brezilya, 2 milyon 653 bin 928 ile Rusya, 2 milyon 365 bin 319 ile Fransa, 1 milyon 830 bin 956 ile İngiltere izledi.
Avrupa'da salgının ilk döneminde yaşadığı zor günler nedeniyle uzun süre gündemde kalan İtalya, listede 1 milyon 825 bin 775 vaka ile 7. sırada yer alırken, Türkiye 1 milyon 809 bin 809 vaka sayısıyla İtalya'yı takip etti.
Türkiye'nin ardından 1 milyon 741 bin 439 vaka ile İspanya, 1 milyon 494 bin 602 vaka ile Arjantin, 1 milyon 417 bin 72 vaka ile Kolombiya, 1 milyon 320 bin 592 vaka ile Almanya, 1 milyon 241 bin 436 vaka ile Meksika, 1 milyon 135 bin 676 vaka ile Polonya ve 1 milyon 108 bin 269 vaka ile İran listede yer aldı.
NÜFUSA ORANLA VAKA VE VEFAT SAYISINDA ÜLKELERİN DURUMU
Öte yandan Kovid-19 nedeniyle dünya genelinde 1 milyon 613 bin 693 kişi yaşamını yitirirken, 50 milyon 596 bin 274 kişi ise virüsü yenerek sağlığına kavuştu.
Sitedeki verilere göre, nüfusa oranla Kovid-19 vaka sayısının en yüksekten en düşüğe sıralandığı ülkeler listesinde Güneybatı Avrupa'nın küçük ülkelerinden Andorra birinci sırada geliyor.
Listenin ikinci sırasındaki Lüksemburg'u sırasıyla, Karadağ, San Marino, Fransız Polinezyası, Çekya, Belçika, Bahreyn, Katar, Ermenistan, ABD, Gürcistan, Aruba, Slovenya ve Panama izliyor. Türkiye, listenin 55. sırasında yer alıyor.
Kovid-19 kaynaklı vefat sayısının nüfusa oranla yüksekten düşüğe sıralandığı listede ise Belçika birinci sırada görünüyor.
Listenin ikinci sırasındaki San Marino'yu Peru, İtalya, İspanya, Andorra, Bosna Hersek, Kuzey Makedonya, Slovenya, İngiltere, Karadağ, ABD, Arjantin, Çekya ve Fransa takip ediyor. Türkiye ise listenin 78. sırasında bulunuyor.
TÜRKİYE EN FAZLA KİŞİNİN İYİLEŞTİĞİ 5. ÜLKE
Bu arada dünyada en fazla vakanın görüldüğü ilk 4 ülke, aynı zamanda en fazla hastanın iyileştiği yerler oldu.
ABD'de 9 milyon 644 bin 325, Hindistan'da 9 milyon 357 bin 464, Brezilya'da 5 milyon 969 bin 706 ve Rusya'da 2 milyon 106 bin 235 kişi virüsü yenmeyi başardı.
- Kovid-19 tespit edilen 1 milyon 581 bin 565 kişinin sağlığına kavuştuğu Türkiye, dünyada en fazla kişinin iyileştiği 5. ülke oldu.
Ayrıca iyileşen hasta sayısında Arjantin 1 milyon 330 bin 160'a, Kolombiya 1 milyon 310 bin 425'e ve İtalya 1 milyon 76 bin 891'e ulaştı.