Pandemi tedavi merkezlerinden Göztepe Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi’nde takip edilen 180 hasta üzerindeki araştırmaya göre, Kovid-19 geçirenlerin, ileride kalp damar hastalıkları ve kansere yatkınlığı artıyor. Çalışma, virüsün kısa sürede vücudu kanser ve kalp hastalıklarından koruyan protein düzeylerini çok düşürdüğünü ve hastalığı ağır geçirenlerde ise bu protein düzeylerinin eski haline dönemediğini tespit etti.
İstanbul’un en büyük Kovid merkezlerinden biri olan Göztepe Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi’nde acile başvuran, serviste takip edilen ya da yoğun bakıma kaldırılmış hastalar üzerinde yapılan bir çalışma, virüsün kısa bir süre içinde vücudu kanser ve kalp hastalıklarından koruyan protein düzeylerini çok düşürdüğünü ortaya koydu. Üstelik Kovid’i ağır geçiren hastalarda bu protein düzeylerinin eski haline dönemediği de gösterildi. Kovid-19’un yarattığı bu etkiyi dünyada ilk kez ortaya koyan araştırma, dünyanın en büyük kalp kongresi olan Amerikan Kalp Derneği’nin kongresinde de ödül aldı.
ŞALTERLER KAPANIYOR
Çalışmayı yürüten ekipten Prof. Dr. Mehmet Ağırbaşlı, “Hastanemize başvuran 180 hastanın metabolik verilerini izledik. Kovid-19’a yakalanan kişilerde savunma proteini düzeyi çok kısa bir süre içinde ‘şalterler kapanırcasına’ çok düşük düzeylere iniyor. Koruyucu protein disfonksiyonu, kalp hastalıkları ve kanserde hastalık oluşumunda etkisi büyük. Kovid’e yakalanan kişilerin ileride kanser ve kalp hastalıklarına yatkınlığı artacak mı, bu çok önemli bir soru” dedi. Prof. Dr. Ağırbaşlı, “Vücudun metabolik stres anlarında kullandığı belli savunma mekanizmaları var. Bunlar da belli koruyucu proteinler içeriyor. Bu koruyucu proteinleri hastanemizde acile başvuran, servislerde veya yoğun bakımda yatan hastalarda araştırdık. Gördüğümüz şey çok şaşırtıcıydı çünkü Kovid-19, hastalığa yakalanan kişilerde çok kısa bir zaman içinde koruyucu protein düzeylerini düşürerek vücudu savunmasız bırakıyor. Hastalık ilerledikçe vücut, savunma mekanizmalarını yeniden oluşturmaya çalışıyor fakat normale dönmüyor” şeklinde konuştu.
NEREDEYSE YOK OLUYOR
Ağırbaşlı şöyle devam etti: “Vücudun kendisinin ürettiği, pıhtılaşmaya karşı koruyucu olan proteinler var yine. Bunların da Kovid-19’da aşağı gittiğini görüyoruz diğer çalışmalardan. Biz, kendi çalışmamızda ise LRP1 diye bir moleküle baktık. Bunun ateroskleroz (damar sertliği), inflamasyon ve pek çok hastalıkta koruyucu olduğunu biliyoruz. Kovid geçiren hastalarda bu molekülün hemen hemen yok denecek kadar azaldığını gördük. Dünyada baktığınızda, neredeyse yarım milyar insan bu hastalığa yakalandı ve iyileşti. Bu kadar çok insanı etkileyen bir hastalık eğer (kalp, kanser gibi) kronik hastalık risklerini artırırsa bu ileride, sağlık sistemlerinin de baş edemeyeceği düzeyde bir yük getirecektir.”
Korunmak zorundasınız
- Kovid-19’un etkilemediği neredeyse hiçbir sistem olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Ağırbaşlı, hastalık bunca risk yaratıyorken aşının çok nadir görülen yan etkilerinin polemik konusu edilmesine de değinerek sözlerini şöyle noktaladı: “Özellikle kardiyovasküler sistem, solunum sistemi ve hemen tüm sistemleri etkiliyor. Bu hastalığın uzun etkileri hakkında hiçbir şey bilmiyoruz. Hastalığa karşı elimizdeki en iyi koz şu anda önlemek ya da hastalığa hiç yakalanmamak. Aşıların ise şu anki etkinlikleri son derece güçlü olmakla birlikte yan etkileri çok nadir. ”
