Kovid-19 hasta sayısındaki azalma sahada da gözleniyor. Prof. Dr. Zeki Bayraktar, “300 km hızla esen, çatıları uçuran fırtına vardı. Hızı 150 km’ye düştü” dedi. Hastanelerdeki yoğunluk ve hastalık şiddetinde belirgin azalma var. Bayraktar’a göre bunun nedeni ilkin mecburen Çin’in tecrübesinden faydalanan Türkiye’nin şimdi kendi tedavi yöntemini uygulaması. Tomografi altyapımız sağlam ve en hızlı tanıyı tomografi koyuyor. Acil servislerdeki yoğunluk da doktorlarımıza tecrübe kazandırmış.
Koronavirüsle mücadelede sevindiren haberler gelmeye devam ediyor. Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı veriler sahada da gözle görülür bir şekilde hissediliyor. Ülke genelinde alınan tedbirlerin işe yaradığını söyleyen üroloji uzmanı Prof. Dr. Zeki Bayraktar, “300 km hızla giden çatıları uçuran bir fırtına vardı ve bu fırtınanın hızı 150 km’ye düştü ama sıfırlanmadı. Açıklanan tedbirlere uyup, biraz daha dişimizi sıkarsak önümüzdeki haftalarda çok daha iyi olacağına inanıyorum” dedi. Eşinin İstanbul’un önemli pandemi hastanelerinden biri olan Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde görev yaptığını hatırlatan Bayraktar, salgına ve tedbirlere ilişkin gözlemlerini şöyle anlattı:
“Ben İstanbul Medipol Üniversitesi’nde üroloji hekimiyim, eşim İstanbul’un en yoğun pandemi hastanelerinden biri olan Kanuni EAH’da çalışıyor. Diğer pandemi hastanelerinde bulunan arkadaşlarla da durumu istişare ediyoruz, sahadaki vakalarla ilgili seyri gözlemleyebiliyoruz. İlk haftalardaki yoğunluk ve hastaların şiddetiyle şimdiki yoğunluk ve hastaların şiddeti arasında belirgin bir iyileşme mevcut. Tedavi yöntemleri de olumlu sonuçlar veriyor.”
- “Başlangıçta kaçınılmaz olarak Çin’in tecrübelerinden faydalandık. Çin’den gelen verileri onların açıkladığı kadar biliyoruz. Akademik yayınlarında büyük çelişkileri vardı. Normal zamanlarda bir makale aylarca hakem değerlendirmesine tabi tutulur. Hakemler eleştiriyi yapar eksikler giderilir, istatistiksel analizler yapılır. Bazı makaleler yayınlanır, bazıları yayınlanmaz. Ancak makaleler çok acil bir durum olduğu için hiçbir değerlendirme yapılmadan doğrudan yayınlandı. Çünkü başka veri yoktu. Böyle olunca bu makalelerde çelişkiler, rakamsal hatalar fazlaydı. Mecburen o bilgilere dayanarak tedavi uygulamak zorundaydık. Fakat bir iki hafta sonra kendi hastalarımız, kendi tecrübelerimiz oldu. Bütün doktorlar hepimiz, Sağlık Bakanlığı’nın algoritması ile kovid hastası bakıyoruz. Ne yapacağımızı bakanlık bize gönderiyor. Bu kılavuzlar hemen hemen her hafta güncelleniyor. Kendi tecrübelerimiz arttıkça verilerimiz daha da düzelmeye başladı.”
Türkiye’nin sağlık altyapısı çok iyi
Türkiye’nin bu salgında başarılı olmasının altında pek çok sebep yattığını ifade eden Prof. Zeki Bayraktar, bunların başında donanımlı sağlık altyapısının geldiğini dile getirdi. Bilgisayarlı tomografinin önemine de dikkat çeken Bayraktar, başarıda etkenleri şöyle sıraladı: “Birincisi sağlık altyapımız. Hem hastane hem yoğun bakım yatak kapasitemizle dünyada en iyilerden biriyiz. İkincisi, bilgisayarlı tomografi altyapımız. Dünyanın hiçbir ülkesinde bu kadar bir zenginlik yok. Normalde sağlıkçılar çok fazla bilgisayarlı tomografi olmasını israf olarak değerlendiriyorlardı. Ben o dönem ‘bu büyük bir nimettir istifade etmek lazım’ diye yazmıştım. İşte bakın, şu anda bu bilgisayarlı tomografiler inanılmaz bir fırsat oldu. Çünkü en hızlı tanıyı tomografi veriyor.”
Bayraktar, üçüncü olarak da Türkiye’de salgın öncesi hastanelerin acil bölümlerinde fazla hasta olmasının avantaj sağladığını söyledi ve bunu şöyle açıkladı: “Normal zamanlarda acillerimizde fazla hasta absorbe etmeye alışkınız. Anormal bir hasta yoğunluğu olurdu. Bir nöbette 3-5 bin hastaya bakıldığı bile oluyordu. Aslında, bu doğru değil, biz gereksiz müracaatları eleştiririz. Avrupa’daki, Amerika’daki ne hastane altyapıları ne de doktorlar bu kadar kalabalık hastayı absorbe edip yönetebilecek durumda değil. Krizlere alışık değiller. Bizim başarımızdaki önemli sebeplerden biri de Sağlık Bakanlığı’nın bilgilendirmesi, algoritma oluşturması, yönlendirmesi ve ilaçları zamanında stoklamasıdır.”
Hayat Eve Sığar şimdi cepte
- Kovid-19 ile mücadelede ‘Hayat Eve Sığar’ mobil uygulaması hayata geçirildi. Sağlık Bakanlığı’nca hizmete sunulan, mobil marketlerden ücretsiz indirilebilen uygulamayla vatandaşlar, harita üzerinde yaşadığı bölgenin Kovid-19 açısından risk durumunu görebiliyor. Sağlık durumlarında değişim görenler, bunu uygulamada doldurabildikleri sağlık testiyle bildirebilecek. Yüklenen bilgilerin doktora yönlendirilmesi sağlanacak. Kısa süre sonra yeni özelliklerin de ekleneceği uygulamayla, vatandaşın riskli kişilerle temas edip etmediğinin gözlemlenmesine olanak verilecek. Kovid-19 hakkında faydalı bilgiler ve anlık uyarıların iletileceği vatandaşlara, evlerinde geçirdikleri günlerde psikolojik ve sosyal açıdan destek olacak içerikler de sağlanacak.
