Osmanlı'dan, Rasulullah'ın sofrasına, Karadeniz'den Ege'ye, kültürümüzde helvanın onlarca farklı çeşidi bulunuyor. Biz de sizler için bu hafta un, irmik ve nişastadan yapılan, pekmezli, ballı ve şekerli üç farklı helva tarifini veriyoruz.
Ramazan ayı, beslenmemize dikkat etmemiz gereken bir aydır ve bu nedenle de beslenmeye dair tavsiyeler bu ayda daha sıklıkla verilir. Bütün bu tavsiyelerde ortak bir kaç nokta vardır: iftarda çok abartmamak, kan şekerini dengeleyici gıdalar yemek, özellikle sahurda baharatlı, asitli gıdalardan kaçınmak... Sahur ve iftar arasındaki zaman çok da uzun olmadığından, iftarda çok fazla yemek, sahurda yemeyi de zorlaştırabilir ve gün içinde açlığı daha da artırabilir. Aslında Rasulullah'ın (s.a.v.) söylediği gibi midenin üçte birini yemeğe ayırmak ve bunu bir alışkanlığa dönüştürmek herşeyi çok daha kolay hale getirebilmek için en önemli yol. Sağ elle ve yavaş yavaş, lokmaları iyi çiğneyerek yemek, yemeğe muhakkak bir salata ilave etmeye gayret etmek, tam unlardan yapılmış ekmekleri tüketmek hem tokluğu uzatır, hem de sağlığı korur.
GELENEKSEL VE LEZZETLİ
Ekmeği iftardan çok sahura bırakmak, bu mevsimde Rasulullah'ın çok sevdiği kabak ve aynı bitki ailesinden acur ve salatalığı sofraya ilave etmek, yoğurt, ayran, limonata gibi asitsiz ve doğal serinleticileri tüketmek orucu çok daha kolay tutulur hale getirecek. Bu sofraları, kolay, geleneksel ve lezzetli bir tatlıyla şenlendirmek için, annelerimizden kalan o hoş helva lezzetlerini yeniden hatırlayalım istedim. Osmanlı'dan, Rasulullah'ın sofrasına, Karadeniz'den Ege'ye, kültürümüzde helvanın onlarca farklı çeşidi bulunuyor. Sütlü, ballı, irmik ya da nişastayla yapılan bu helvalar, törensel birer yiyecek olarak değerli kimselerin vefatının ardından yapılıp dağıtılıyor. Bu hafta, un, irmik ve nişastadan yapılan, pekmezli, ballı ve şekerli üç farklı helva tarifi verelim.
Karaçuval Helvası
Malzemeler:
3/4 su bardağı üzüm pekmezi
1/4 su bardağı su
2 su bardağı tam buğday unu
İstenildiği kadar ceviz
Yapılışı: Un, kısık ateşte kokusu çıkana dek kavuralım. Ocaktan alıp soğumasını bekleyelim. Su ve pekmezi karıştıralım. Soğuyan una pekmezi yavaş yavaş ilave ederek iyice yoğuralım. Dilersek içine dövülmüş ceviz ilave ederek birlikte yoğurabiliriz. Şekillendirelim ve servise alalım. Çorum'a özgü yağsız bu tarif son zamanlarda bir parça leblebi unu ilavesiyle ya da leblebi ununa bulanarak da yapılmakta.
Faluzec (2 kişilik)
İbni Abbas (r.a.) fâlüzec tatlısından şöyle bahseder: “Fâlüzeci ilk işitmem şöyle oldu: Cebrail Resûlullah'a gelip: 'Ümmetine yeryüzü açılacak. O zaman onlara dünyalık bol bol akacak. Öylesine akacak ki fâlüzec bile yiyecekler' dedi. Bunun üzerine aleyhissalâtu vesselam:'Fâlüzec nedir?' diye sormuş, Cebrail (a.s.): 'Yağ ve balı karıştırıp yapılan helva' diye açıklamıştır. Resûlullah bu haber karşısında hıçkıra hıçkıra ağlamıştır.”
Malzemeler:
5 yemek kaşığı tereyağı
6 yemek kaşığı tam buğday unu
2 çay bardağı bal
Yapılışı: Yağ eritilir. Un eklenir, kokusu değişene dek kavrulur. Bal hafifçe sulandırılarak kavrulmuş una eklenir. Ocak iyice kısılır ve bal çektirilir. Başlangıçta, bal eklendiğinde çok sıvı oluşu endişe oluşturmasın, karıştırdıkça faluzec kendini toparlayacaktır.
Peynirli İrmik Helvası
Malzemeler:
250 gram tereyağı
2 su bardağı irmik
2 su bardağı toz şeker
1 litre süt
1 su bardağı su
200 gram Antep peyniri, dil peyniri ya da tuzsuz kaşar peyniri
Antep fıstığı
Yapılışı: Tereyağı eritilir. İrmik pembeleşene kadar kavrulur. Ayrı bir yerde süt, su ve şeker karıştırılarak kaynatılır. Şekerli süt kavrulan irmiğe ilave edilir ve karıştırılır. Tavanın üzerine bir kapak kapatılarak 15-20 dakika dinlendirilir. Peynir rendelenir. Dinlendirilen helvanın içerisine ilave edilip karıştırılır. Tekrar kapak kapatılarak dinlendirilir. Üzerine antep fıstığı ilave edilerek servise alınır. Hatay ve Gaziantep civarında yapılan bu helva peynirsiz de hazırlanabilir.