AK Parti 2002 yılında iktidara geldiğinde mevcut koalisyon hükümetinin Hazine Müsteşarı şimdinin CHP Sözcüsü Faik Öztrak’tı. Şimdiki gençlerin çok az hatırladığı, Z kuşağının görmediği, 40’lı yaşların üstündeki neslin ise unutamadığı 2000’li yılların başına gidelim; biraz nostalji yapıp hafızayı tazeleyelim.
Faik Öztrak bir tweet atmış; “Saray 21 yılda 2,561 trilyon dolar vergi topladı, 149 milyar dolar içeriden ve dışarıdan borç aldı, atadan kalma kurumları 63 milyar dolara sattı, toplam 2,773 trilyon dolar yedi” diyor.
AK Parti 2002 yılında iktidara geldiğinde hükümeti devraldığı DSP (bugünkü CHP kadroları) koalisyon hükümetinin Hazine Müsteşarı Faik Öztrak’tı.
Şimdiki gençlerin çok az hatırladığı; Z kuşağının görmediği; 40’lı yaşların üstündeki neslin ise unutamadığı 2000’li yılların başına gidelim; biraz nostalji yapıp hafızayı tazeleyelim.
ÖZTRAK DÖNEMİNDE VERGİLERİN YÜZDE 70’E YAKINI FAİZE GİDİYORDU
AK Parti iktidara geldiğinde Türkiye’nin o günkü ekonomik tablosuna bir bakalım.
2002 yılı rakamları:
TL’den henüz 6 sıfırın atılmadığı 2002 yılı bütçesinde giderler 115,70 katrilyon lira (77,13 milyar Amerikan Doları - 2002 yılında ortalama dolar kuru 1,5 milyon lira civarındaydı.
Gelirler 75,60 katrilyon lira (50,40 milyar Amerikan Doları) ve bütçe açığı da 40,10 katrilyon lira (26,73 milyar Amerikan Doları) düzeyindeydi.
2002 yılındaki hükümetin Türkiye’de 66 milyon vatandaşı için yaptığı harcamalar 63,8 katrilyon lira iken sadece faize ödenen para 51,9 katrilyon lira idi. Yani toplanan vergilerin %68,65’i faiz ödemesine gitmiş.
2002 yılında Türkiye 40.1 katrilyon lira (26,73 milyar Amerikan Doları) ilave borçlanmak zorunda kalmıştır. Bütçe açığının toplanan vergilere oranı da %52,91 seviyelerine çıkmıştı.
2002 yılında Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) 359,4 katrilyon lira (239,60 milyar Amerikan Doları) ve kamu net borç stoku 215,30 katrilyon lira (143,53 milyar Amerikan Doları) idi. Kamu net borç stokunun gayri safi milli hasılaya oranı %59,90 seviyesinde idi.
Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası verilerine göre, Satınalma Gücü Paritesi’ne (SGP) göre hesaplandığı zaman Türkiye'de kişi başına düşen gayri safi yurt içi hasıla (KBGSYH), 2002'de 6 bin 737 Amerikan Doları idi. 2002 yılında satınalma gücü paritesiyle 426 milyar Amerikan Doları gayri safi milli hasıla ile (SGP-GSMH) Türkiye ekonomisi dünyada 19'uncu büyük ekonomi idi.
FAİZE ÖDENEN PARANIN VERGİ GELİRİNE ORANI YÜZDE 11,10’A İNDİ
Şimdi de 2022 yılı rakamlarına bakıp bir kıyaslama yapalım.
2022 yılı Ocak-Aralık döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 2 trilyon 941,4 milyar TL, bütçe gelirleri 2 trilyon 802,4 milyar TL ve bütçe açığı 139,1 milyar TL olarak gerçekleşti. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 2 trilyon 630,5 milyar TL ve faiz dışı fazla ise 171,8 milyar TL olarak gerçekleşti. 311 milyar TL faiz ödenmiş. Faize ödenen paranın toplanan vergi gelirlerine oranı %11,10 seviyelerine düşmüştür. Bu oran 2002 yılında %68,65’ti.
BÜTÇE AÇIĞININ VERGİLERE ORANI YÜZDE 52,91’DEN YÜZDE 4,96’YA GERİLEDİ
Bütçe açığının toplanan vergilere oranı %4,96 seviyelerine düşmüştür. Bu oran 2002 yılında %52,91 seviyelerindeydi.
2022 yılında hükümetin Türkiye’de 85 milyon vatandaşı için yaptığı harcamalar 2.63 trilyon Türk Lirası iken; faize ödenen para 311 milyar Türk Lirası olmuştur. 2002 yılında faize ödenen para vatandaş için harcanan paranın %81,34’ü kadar iken bu oran 2022 yılında %11,82 seviyelerine düşmüştür.
KAMU NET BORÇ STOKU AYNI SEVİYEDE KALIRKEN MİLLİ GELİR 4 KAT ARTTI
2022 yılında GSMH 15,06 trilyon Türk Lirası (905,50 milyar Amerikan Doları) ve kamu net borç stoku 2,52 trilyon Türk Lirası (148,35 milyar Amerikan Doları) seviyesine çıkmıştır. Faik Öztrak’ın iddia ettiği gibi 149 milyar dolar içeriden ve dışarıdan borç alınmamış. Kamu net borç stoku aynı seviyelerde kalmıştır. Milli gelir yaklaşık 4 katına çıkmışken kamu net borç stoku aynı seviyelerde kalmıştır.
2022 yılında kamu net borç stokunun gayri safi milli hasılaya oranı %16,38 seviyesinde düşmüştür. Bu oran 2002 yılında %59,90 seviyesinde idi.
IMF’nin Ekim 2022 tarihli Dünya Ekonomik Görünümü verilerine göre 2021 yılında satın alma gücü paritesine (SAGP) göre Türkiye’nin GSYH’si 2 trilyon 954 milyar Amerikan Doları’na yükselmiştir. Türkiye'de kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasıla (KBGSYH), 2002'de 6 bin 737 Amerikan Doları iken 2021 yılında 35,166 Amerikan Doları seviyesine yükselmiştir. 2021 yılında Türkiye ekonomisi dünyada 11. Avrupa’da ise dördüncü sıraya yükselmiştir.
Peki rakamlar bize ne anlatıyor. Bir örnek ile kısaca şuna bakalım:
2002 yılında eğitim bütçesi 7,5 katrilyon lira (5 milyar Amerikan Doları) seviyesinde iken bugün 2023 bütçesinde eğitime ayrılan rakam 651 milyar Türk Lirası (32,55 milyar Amerikan Doları) seviyesine yükselmiş ve bu rakam Amerikan Doları bazında 6,5 katına çıkmıştır.
Ulaştırmada, sağlıkta, adalette, enerjide, savunma sanayiinde ve diğer alanlarda benzer rakamları görebiliriz.
BÜYÜYEN EKONOMİ İLE 21 YILDA TOPLANAN 2,56 TRİLYON DOLAR VERGİYLE ÜLKEYE HİZMET
Faik Öztrak aslında bir şey söylüyor. Diyor ki AK Parti hükümetleri 21 yılda Türkiye için çalıştı ülke ekonomisini büyüttü. Gayri safi milli hasılayı nominal olarak 15,06 trilyon lira seviyesine çıkardı. Büyüyen bu ekonomik veriler sonucu 21 yılda toplanan 2,56 trilyon Amerikan Doları vergi gelirleri ile ülkemize çok büyük hizmetler yaptı. Bu paralar eğitime, sağlığa, adalete, ulaştırmaya, savunma sanayiine, enerjiye ve diğer alt ve üstyapıya harcandı. Bu para ile okullar, hidroelektrik santralleri, havaalanları, köprüler, otobanlar, hastaneler, okullar, üniversiteler ihalar, sihalar tanklar toplar ve daha onlarca hizmetler yapıldı.
Türkiye artık eski Türkiye değil. Türkiye ekonomisi büyüdü. Faiz lobilerinin ülkeyi sömürdüğü günler geride kaldı.
Maalesef 7’li koalisyon bizi tekrar eski karanlık günlere götürmek istiyor ama Türkiye’nin artık ne kaybedecek parası ne de zamanı var.