Depremden sonra sosyal medyadaki bilgi kirliliği dikkat çekti. Deprem acısını ranta çevirmek isteyen alçaklar, sosyal medyada çirkin yüzlerini gösterdi. Kimileri sosyal medyada aynı kalemden çıkan paylaşımları dolaşıma sokarken, bazıları da enkaz altındaki vatandaşlarla dalga geçti. Emniyet, provokatif paylaşımlar yapılan 13 hesabı tespit etti. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı da gerçeğe aykırı paylaşımlarla ilgili soruşturma başlattı.
7,7büyüklüğündeki depremden sonra sosyal medyada aynı kalemden çıktığı izlenimi veren paylaşımlar dolaşıma girdi. Hesaplar farklı ancak içerikler noktası, virgülüne kadar aynı olan paylaşımlar dikkat çekti. Bunlara uyarılar da geldi. Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Dr. Ömer Fatih Sayan, “Dezenformasyon şu anda mücadele etmemiz gereken son şey. Bu tarz içeriklerin düşüncesizce paylaşılması arama kurtarma çalışmalarına nasıl bir katkı sağlayabilir? Gerçek ve acil bir yardım talebi ile yalan içeriği ayırt etmeye çalışmakla neden zaman kaybı yaşayalım” tepkisini gösterdi.
TAKİPÇİ İÇİN YAPIYORLAR
Deprem bölgelerinde olduğu iddia edilen yüzlerce dezenformasyon paylaşımı tespit ettiklerini belirten Sayan, “Gerçek yardım talepleri ile dezenformasyonun karışmaması için lütfen ayırt edici ifadeler kullanalım. Yardıma ihtiyacı olanlara en hızlı şekilde ulaşmamız ancak böyle daha kolay olacak. Birkaç takipçi ya da beğeni uğruna dezenformasyona hizmet eden paylaşımlar yapmayın. Gerçek olduğunu düşündüğünüz bir paylaşım varsa onu da kopyala yapıştır yerine AFAD Kriz Merkezleri ile paylaşın. Böylece ihtiyacı olan bir vatandaşımıza çok daha hızlı ulaşılmış olur” dedi.
ÇAĞRILAR HAYATİ ÖNEMDE
- Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Levent Eraslan da deprem ve sonrası sosyal medya paylaşımlarının hayati önemde olduğunun altını çizdi: “Emin olmadığınız ham verileri paylaşmayın, yardım çağrılarını kamu kurum ve kuruluşlarına yönlendirin, panik uyandıran mesajlara dikkat edin. Sürekli paylaşım yapmak yerine amaca uygun paylaşımlar tercih edin. Takipçi kazanma amaçlı kötü kişilerin mesaj yayacaklarını unutmayın. Yanlış afet konumu, hatalı ölü yaralı bilgileri afetzedeleri ve yakınlarını olumsuz etkiler.”
Resmi açıklamaları takip edin
İletişim Başkanı Fahrettin Altun, vatandaşların doğru bilgi için resmi açıklamaları takip etmeleri gerektiğini söyledi. Altun açıklamasında şunları kaydetti: “Depremden zarar gören ve kurtarılmayı bekleyen vatandaşlarımıza daha hızlı ve etkin bir biçimde ulaşabilmek için her türlü iletişim teknolojisinin doğru kullanımı hayati bir önem taşımaktadır. Ancak organize bir biçimde yayılan gerçek dışı içerikler veya bot hesaplar aracılığıyla yapılan paylaşımlar, internet ortamındaki dezenformasyonu hızlı bir biçimde artırmaktadır. Sosyal medya ortamında art niyetli kişiler tarafından yapılan kaynağı teyit edilmemiş ve gerçek dışı paylaşımlar, halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu uyarınca suç teşkil etmektedir. Vatandaşlarımızın söz konusu paylaşımlara itibar etmemeleri ve doğru bilgi için resmi açıklamaları takip etmeleri önem arz etmektedir” dedi.
Provokatörlere soruşturma
İnternet ortamında 7/24 esasına göre sanal devriye faaliyeti yürüten Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı ekiplerinden provokatörlere geçit yok. Emniyet Genel Müdürlüğü, deprem sonrası sosyal medyada provokatif paylaşımlarda bulunan 13 hesabın tespit edildiğini duyurdu. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı da halk arasında korku veya paniğe neden olacak şekilde yapılan gerçeğe aykırı paylaşımlara ilişkin soruşturma başlattı. Başsavcılık açıklamasında, dezenformasyon niteliğindeki yorum, beyan ve açıklamalara ilişkin paylaşımlarla ilgili olarak resen soruşturma başlatıldığı kaydedildi. Afyonkarahisar’da ‘göçük altındayım yangın çıktı’ diyerek sosyal medyadan dezenformasyon içerikli paylaşım yapan İbrahim Ö. (23), gözaltına alındı.
Enkaz altındakilerle dalga geçtiler
- Türkiye, deprem felaketi sonrası kenetlenip yaralarını sarmaya çalışırken, bazı kesimler ise milletin acısını kendilerine eğlence yaptı. Discord adlı iletişim programındaki bir grup, deprem sonrası enkaz altında kalan bir vatandaşı arayıp kendilerini kurtarma ekibinden gibi tanıtarak dalga geçti. Ses kaydı sosyal medyada yayınlanan konuşma büyük tepki topladı. Enkaz altındaki vatandaş ile, “Islık çalıyorum, duyuyor musunuz. Megafondan bağıracağım” diye dalga geçen Discord üyeleri, enkaz altındaki vatandaşın “Çok üşüyorum” demesine bile aldırış etmedi.
Yerel radyo ve TV’lerin ödemeleri ertelendi
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Kahramanmaraş Pazarcık ve Elbistan merkezli depremlerden sonra bölgedeki yerel yayıncıların mali yükümlülüklerini hafifleten bir dizi kararlar aldı. Kahramanmaraş, Hatay, Osmaniye, Adıyaman, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Malatya, Kilis ve Adana’da faaliyet yürüten tüm radyo ve televizyonların kanal/frekans ve yıllık kullanım ücretleri, kablo-uydu lisans taksitleri ve gecikme zamlarının 3 ay ertelendi.
Cezaevlerinde ölen yaralanan olmadı
Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü (CTE), Kahramanmaraş merkezli depremde bölgedeki ceza infaz kurumlarında kalan hükümlü ve tutuklulardan yaralanan veya hayatını kaybedenin olmadığını açıkladı. CTE’den yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Depremden etkilenen bölgedeki ceza infaz kurumlarımızda kalan hükümlü ve tutuklulardan yaralanan veya hayatını kaybeden bulunmamaktadır. Bölgedeki ceza ve infaz kurumlarında kalan hükümlü ve tutukluların aileleri ile görüşmeleri konusunda gerekli kolaylık sağlanmaktadır.”
