ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Bernanke''nin ''Tahvil alımını azaltacağız'' açıklaması tüm dünyada piyasaları altüst etti. Borsa İstanbul yüzde 6 düştü. Dolar 1,9290 TL ile tarihi zirve yaptı.
Türkiye ve dünya piyasaları Amerika Merkez Bankası FED'in parasal genişlemeye son verme ihtimalinin etkisiyle sarsıldı. FED'in varlık alım programını yıl sonunda azaltabileceği açıklamasının ardından sıcak paranın azalması ihtimaliyle gelen satışlar dünya borsalarını negatife çevirdi. BIST 100 günü yüzde 6,8'lik değer kaybıyla kapattı. Borsa İstanbul, FED dalgasından en çok etkilenen borsaların başında geldi. Dolar 1.93 ile tarihi zirvesine çıktı. Bu hareketin ardından Merkez Bankası 350 milyon dolarlık döviz satım ihalesi açarak piyasaya müdahale etti.
Altın bin 225dolara gerileyerek eylül 2010'dan bu yana en düşük seviyesine indi. Gösterge tahvilin bileşik faizi de 18 Ekim 2012'den beri gördüğü en yüksek seviyeye çıktı ve yüzde 7.75'e ulaştı.
Çin'deki krediler ve Fed'in teşvikleri azaltacağına ilişkin endişeler üzerine Asya borsaları son 2 yılın en sert satışını gördü. Çin'deki nakit sıkışıklığına ilişkin endişelerin de etkisiyle Asya borsaları 2 yılın en sert düşüşünü kaydetti. MSCI Asya Pasifik Endeksi yüzde 3.6 değer kaybıyla 128 puana gerileyerek Eylül 2011'den bu yana en sert düşüşünü yaşadı. ABD hisse senedi piyasaları, iyimser noktaların yerine parasal genişlemeden çıkışın açık açık konuşulmaya başlanmasıyla yüzde 2'ye yakın değer kaybetti. Dow Jones endeksi günü yüzde 1,40 oranında değer kaybıyla 14 bin 900 puandan tamamladı.
Piyasalardaki çöküşü değerlendiren Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, FED'in açıklamalarıyla birlikte sarsılan dünya piyasalarının ardından bugün artık tedbirli ve ihtiyatlı olma zamanı olduğunu söyledi. Ali Babacan, bugün piyasalara bakıldığında, FED'den gelen bu açıklamaların sadece Türkiye'yi değil bütün dünyayı etkilediğinin görülebileceğini dile getirerek, dışa açık bir ekonomi olarak dünyanın etkilendiği bir durumdan Türkiye'nin etkilenmemesinin mümkün olmadığını ifade etti.
Turkish Yatırım Araştırma Müdürü Baki Atılal, bu düşüşün aslında beklenen bir hareket olduğunu ifade ederek, 'FED Başkanı Bernanke 22 Mayıs'taki toplantıda zaten son toplantıdaki takvimin sinyalini vermişti.' dedi. Faizlerdeki yükselişin piyasalardaki kötüye gidişi tetiklediğini kaydeden Atılal, 'Endeksin 75 binde kendisine dip yapmaya çalışmasını bekliyorum. Tutunamazsa 73 bine kadar gidebilirz' diye konuştu.
Halk Yatırım Stratejisti Işık Ökte, 'Bernanke'nin açıklamalarıyla piyasalarda oyun değişti. Tahvil alım programının 2014'te sona erebileceği daha önce fiyatlanmayan ve gelişmekte olan ülkeler için çok negatif bir gelişme.' dedi. Ökte, '2014'te tahvil alım programının tamamen sona ereceği de kesin bir görüş olarak kabul edilmemelidir.' diye konuştu.
İş Yatırım Uluslararası Piyasalar Müdürü Şant Manukyan ise, yorumunda, 'Enflasyon ve enflasyon beklentilerinin düştüğü ancak 10 yıllık getirilerin yükseldiği bir ortamda altının tutunması çok zor. Ancak bu yaşanmadan altında uzun pozisyonda olmak kesinlikle tehlikeli.' ifadelerini kullandı.
Meksa Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Figen Özavcı, piyasadaki düşüşün biraz aşırı olduğunu belirterek, 'piyasanın elinin ayarı kaçtı' yorumunu yaptı. Altının onsunun yıllık desteği olan 1.320 doların altına gelmesiyle borsada da panik satışların başladığını kaydeden Özavcı, 'Altın kritik desteğin altına inince yatırımcılar 'acaba biz dünkü konuşmaları yanlış mı anladık' psikolojisine girdi ve panik başladı. Ben piyasaların aşırı bir tepki verdiğini düşünüyorum. FED, alım programının devamının gelecek verilere bağlı olduğunu söyledi. Bu süreçte altın fiyatları düşüşünü sürdürürse tüm dünya etkilenir ' dedi.
Merkez Bankası doları düşürmek döviz satım ihalesi açtı. Buna karşın dolar 1.93 TL'yi geçti MB dün gün içinde altı kez gün içi döviz satım ihalesi açtı ve her ihalede tutarın 25 milyon dolar olacağını ilan etti. Müdahalelere karşın doların ateşi düşmedi ve dolar bir önceki güne göre yüzde 2,52 değerlenerek 1,93 TL seviyesini de geçti.