Döviz kurlarındaki sert düşüş ve Türk Lirası’nın yüzde 40’a yakın değer kazanması sonrası şimdi gözler market raflarında. Vatandaş, döviz hareketliliğinde roket hızıyla zam yapan fırsatçıların fiyatlarını güncellemesini bekliyor. Bu çağrıya bazı şirketler fiyat indirerek cevap verdi. Eti Bakır, Eti Maden, İGSAŞ, Armis Halı ve De Facto gibi şirketler indirime gitti.
Tüketici dernekleri ve meslek örgütlerinden yükselen “fiyatları düşürün” çağrısına vatandaşlar da katıldı. Gıdadan dayanıklı tüketime, giyimden çeşitli hizmetlere şişirilen fiyatlara halktan revizyon baskısı giderek artıyor. Türk lirasının değer kazanmasıyla birlikte vatandaş fiyatların ucuzlamasını bekliyor.
FİYATLARI DÜŞÜRME ZAMANI
Vatandaşlardan Ferit Yıldırım etiketlerin güncellenmesini istiyor. Dövizdeki sert düşüşün fiyatlara da yansımasını beklediğini kaydeden Yıldırım, “Dışarıdan müdahaleler var, ülke olarak bu yüzden zorlandık. Ama şimdi döviz bahanesiyle fiyatları yükseltmişlerdi, şimdi fiyatları düşürme zamanı” şeklindi konuştu.
Caner Şahin ise akaryakıt fiyatlarına planlanan son zammın iptal edilmesini örnek göstererek, “Bu umut verici bir gelişme. ‘Yetmez ama evet’ diye bir tabir vardır. Şu an olan bu. Raf etiketlerinin yarı yarıya düşmesini bekliyoruz” dedi.
DAHA SIK DENETİM
Tülay Kızılkaya da market raflarındaki denetimlerin arttırılması gerektiğine vurgu yaparak, “Döviz düştü, dolar bahanesiyle marketler fiyatları nasıl arttırdılarsa o şekilde indirmeleri gerekiyor. Hangi ürün hangi markette daha ucuz diye gezmek istemiyoruz. Marketlerde şişirilen fiyatları daha sıkı kontrol edilerek, keyfi fiyat artışlarına ceza verilsin. Bu sayede fiyatları artan ürünlerde indirilmiş olur” ifadelerini kullandı.
PORSİYONLARA DA KONTROL
Fiyat artışlarının yanında restoranların porsiyon küçülttüğüne dikkat çeken Ali Kemal Öztürk ise “Sadece marketlerde fiyat artmadı gramajlar düştü, lokantalarda porsiyonlar hafifledi. Dolar düştü, Türk lirası dövizin karşısında değer kazandı, marketlerde fiyatlar düşsün diyoruz ama düzenlemeler ve denetimler içeriklere de gelmeli” dedi. Ulaşım sektörü de akaryakıt fiyatlarını takipte. Dolmuş şoförü Atilla Polat, “Dolar düştü ve bu durum biran önce akaryakıta ve yedek parça fiyatlarına yansımasını bekliyoruz” diye konuştu.
YAZLIK GİYİM DAHA UYGUN OLACAK
Giyim sektöründe uzun vadede fiyatların düşmesini beklediğini vurgulayan giyim dükkanı işletmecisi Gökhan Bozdağ ise “Döviz kurları yüksekken kış sezonu ürünler ile depoları doldurduk ve mecburi olarak fiyat etiketlerine yansıdı. Uzun vadede ise mesela yazlık ürünlerin kışlık ürünlere göre daha uygun fiyatlarla toptancılardan almayı bekliyoruz” dedi.
Ne olacak bu etiketler!
Gıda tedarikçileri, toptancılar ve zincir marketler kur artışlarını bahane ederek bazı ürünlerin fiyatlarından yıllık enflasyon oranlarının kat ve kat üzerinde zamlara imza atmıştı. Döviz kurundaki her hareketlilik kısa bir sürede fiyatlara yansıtılmıştı.
Ancak aynı hız döviz kurlarındaki şok düşüşlere rağmen fiyatlara yansımadı. Türk lirasının yüzde 40’a yakın değer kazanmasına rağmen etiketlerde hala fahiş fiyatlar yerini koruyor.
RAFLARDA ZAMLI FİYATLAR
Kurdaki düşüşe sevinen vatandaşların tek merak konusu gıda ve market fiyatları oldu. Dolardaki çakılma sonrasında raflardaki ürünler fahiş zamlı yerini koruyor. Örneğin ocak ayında 1 kilogramı 7 buçuk TL olan un kur artışıyla 12,5 TL’ye yükseltilmişti.
Kurdaki düşüşe rağmen etiketlerde bu fiyat aynen duruyor. Aynı şekilde makarna fiyatları 2,5 TL’den 5,5 TL’ye, 5 litrelik Ayçiçek yağı 44 TL’den 125 TL’ye yükseltilmişti. Ancak bu fiyatlarda da bir gerileme olmadı.
AYNI FİYATTAN ÇANTAYA GİRİYOR
Temel gıdalardan sütün litresi 5 buçuk TL iken kur artışıyla 10 TL’ye, küçük yoğurdun fiyatı 5 TL’den 10 TL’ye, sucuğun kilogramı 49 TL’den 120 TL’ye, peynirin kilogramı 25 TL’den 60 TL’ye, orta kalite zeytinin kilogramı 22 TL’den 45 TL’ye çıkarılmıştı. Bu ürünler döviz kurlarının düşmesine rağmen aynı fiyattan çantaya girmeye devam ediyor.
BEBEK BEZİNİN ADEDİ DÜŞTÜ
Bakliyatlar da fırsatçıların kuru bahane ederek enflasyonun kat kat üstünde zam yaptığı ürünlerdendi. Mercimek 9 TL’den 17 TL’ye, fasulye 15’ten 30 TL’ye ve bulgur 3,5 TL’den 10 TL’ye çıkmıştı. Yumurtanın tanesi ise 60 kuruştan 2 TL’ye yükselmişti. Döviz artışından nasiplenen çamaşır deterjanı ise yüzde yüz zam yapılarak 10 kilosu 50 TL’den 100 TL’ye fırlamıştı. Bu zamlar da döviz kurana rağmen olduğu gibi duruyor.
Bu şirketler örnek olsun
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın önceki gün yaptığı açıklama sonrası döviz kurlarında başlayan düşüşler gübre fiyatlarına da indirim olarak yansımaya başladı. Eti Bakır’dan yapılan açıklamada, gübre fiyatlarında dövizin düşmesiyle birlikte indirim yapıldığı belirtildi.
KURLA MÜCADELEYE TAM DESTEK
İstanbul Gübre Sanayi’den (İGSAŞ) yapılan açıklamada da İGSAŞ’ın, çiftçilerin en önemli girdi kalemi olan gübre fiyatlarında indirime gittiği belirtilerek, kompoze gübre ürünlerinde indirimin yaklaşık yüzde 16,5 olduğu, ürede ise yaklaşık yüzde 20 indirim yapıldığı bildirildi. Açıklamada, “İGSAŞ olarak Türk çiftçisinin yanında durmaya devam ediyoruz. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan önderliğinde başlayan kurla mücadeleye tam destek veriyoruz.” ifadeleri kullanıldı. DeFacto, uyguladığı fiyat indirimleriyle müşterisini korurken, çalışanlarına da enflasyona karşı destek oldu.
YÜZDE 60 İNDİRİM YAPTIK
DeFacto CEO’su İhsan Ateş, “İki önlem alarak süreci yönetiyoruz; Biri müşterilerimiz, diğeri 15 bin kişilik DeFacto Ailesi için. Ürünlerimizin yüzde 60’ında fiyatları indirdik. Diğer taraftan çalışanlarımızın da maaşlarına ek ödeme yaparak katkı sağlıyoruz” dedi.
Armis Halı ve Armis Yatak da fiyatlarına yüzde 35 oranında düşürdüklerini duyurdu. Acme Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tolga Batalli, “Fiyatlarımızda bugün itibari ile %35 indirim kararı almış bulunuyoruz” dedi.
