Türkiye’deki müze mağazalarına yabancılar yoğun ilgi gösteriyor. Fatih Sultan Mehmet’in kılıcının replikası (kopyası) 120 bin TL’ye alıcı buluyor.
Tarihi geçmişi ve jeopolitik konumuyla dünyayı kendine hayran bırakan Türkiye, ziyarete gelen turisti hediyelik eşyalarla da mest ediyor. Anadolu Kültürel Girişimcilik Yönetim Kurulu Üyesi Ege Bağlıkaya, en çok Topkapı Sarayı, Ayasofya Müzesi ve Göreme Açık Hava Müzesi'ndeki mağazalardan gelir elde ettiklerini söyledi. Çinliler, küçük kırtasiye grubu ürünlerine ve cam grubunda altın varaklı işlere yöneliyor. Avrupalı, Amerikalı ve Latinler, yayınlar, medya ürünleri, Ruslar daha çok takı, Hz. İsa ikonaları alıyor. Araplar da çok ciddi takı alıyor, daha çok da yarı değerli taşlarla süslü replikalara, hançerlere, yani prestij gruplarına harcama yapıyor.
En çok Çin ve Rus turist alıyor
Müze mağazalarından en çok Çin ve Rus turistin ürün aldığını, Amerikalı turistlerde artış olduğunu aktaran Bağlıkaya, “Ayasofya'da Avrupalılar ve Ruslar daha çok ürün alırken, Göreme'de Çinliler öne çıkıyor. Şubatta Çin yılbaşı vardı, Göreme mağazamızdan alışveriş yapanların yüzde 50'si Çinli idi.Çok önemli bir kültür ihracatı yaptığımızı düşünüyorum. Her yerin kendine özgü ürünlerini oluşturmaya çalışıyoruz. Bunları oluştururken de kültürümüze ait sanatları ve desenleri kullanmaya özen gösteriyoruz” diye konuştu.
Müze Kart’a ayrıcalık
Bununla birlikte ortalama sepet tutarı ise Amerikalılarda 130 TL iken, Çinlilerde 120 TL, Türklerde ise 60 TL olarak tespit edildi. Bazı tasarım ürünlerine özel markaların ve büyük butiklerin talip olduğunu anlatan Bağlıkaya, bu tür ürünlerin sadece müze mağazalarında satılmasına özen gösterdiklerini dile getirdi. Bağlıkaya, geçen sene "Anadolu'nun Kadın Gücü" diye satın alım garantili bir yarışma açtıklarını belirterek, genelde ev hanımlarının katıldığını, yoğun talep geldiğini, kazananların ürünlerinin müze mağazalarında satıldığını söyledi. Ege Bağlıkaya, Müzekart sahiplerine temel ihtiyaçlarda su ve çay gibi gruplarda yüzde 50, hediyelikte yüzde 10 indirim uyguladıklarını da aktardı.
Fatih’in kılıcı 120 bin liraya
Prestij ürünleri replikaları arasında 120 bin TL’ye Fatih Sultan Mehmet’in kılıcı, 40 bin TL’ye altın işlemeli Fatih Sultan Mehmet’in Fetih Sureli miğferi, 14 bin TL’ye Topkapı hançeri bulunuyor. Ege Bağlıkaya, Kültür ve Turizm Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü (DÖSİMM) ile ortak bir şekilde 47 şehirde 187 müzede hizmet verdiklerini söyledi. 500 personellerinin bulunduğunu aktaran Bağlıkaya, “Yılda yaklaşık 1 milyon müşteriye ürün satıyoruz. Bunun yüzde 85’ini yabancı müşteriler oluşturuyor. Bir anlamda kültür elçiliği de yapıyoruz. Toplamda 20 bin referans ürünümüz bulunuyor. Bunun 13 bini şu an raflarda yer alıyor. 20’ye yakın replika ürünümüz bulunuyor, mesela Topkapı hançeri var, ayrıca kaşıkçı elmasını çalışıyoruz” diye konuştu.
- Yurt dışına açılacak
- Ege Bağlıkaya, müzecilikteki hedefleri arasında markayı Türkiye’de oturtup yurt dışına ihraç etmek de olduğunu söyledi. Bağlıkaya, şöyle devam etti: “Ya yurt dışındaki müzelerin mağazalarına talip olup işletebiliriz ya da ürün verebiliriz. British Museum’da kasım ayında bir sergi olacak. Truva Sergisi için Truva Müzesi koleksiyonumuzdan 600 parçayı oraya veriyoruz. Kayseri Kültepe’deki kazı alanı da bizi heyecanlandırıyor. 6 bin yıl öncesine ait tarihte ilk kez kadınların ticarette var olduğunu gösteren yazılı belgeler bulundu. Orası şu anda dünyanın ilk ticaret merkezi konumunda. Oradan çıkan eserlerle yurt dışında bir müzede sergi yapmayı hedefliyoruz. Bunun gerçekleşmesi halinde hediyelik eşyalarını ve replikalarını da götürüp orada satmayı planlıyoruz.”
