Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, "Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi için 2023 bütçesine yönelik çok sıkı tedbirler aldık. EYT’nin bütçeye maliyetini de bu yıl için 255 milyar lira olarak hesapladık, kasada hazır duruyor" dedi.
Bakan Nebati, haber ajansları ve gazetelerin Ankara temsilcileri ve ekonomi muhabirlerinin sorularını yanıtladı.
Nebati, 17 Şubat'taki İzmir İktisat Kongresi'nin 1923’teki ilk toplantısının gerçekleştirildiği binada yapılacağını söyledi. Bakan Nebati, söz konusu binanın 1979’da CHP’li belediye tarafından yıktırılarak otoparka dönüştürüldüğüne dikkat çekerek, İzmir Valisi Yavuz Selim Köşger’in girişimleriyle binanın aslına uygun olarak yeniden inşa ettirildiğini belirtti. Binanın kısa sürede yetiştirilmesi için Vali Köşger ile iletişime geçtiklerini vurgulayan Bakan Nebati, "Şu anda inşaat devam ediyor. 17 Şubat’ta hem Kongre’nin hem de yeniden inşa edilen binanın açılışını yapacağız. Kongrenin açılışını Sayın Cumhurbaşkanımız ile yapacağız. Aslına uygun bir şekilde 100 yıl önce Mustafa Kemal Atatürk döneminde nasılsa aynısına uygun olarak başlatacağız. Cumartesi, pazar günleri 30’un üzerinde oturum ile genel bir değerlendirme yapacağız. Kalan günlerde de 4 Mart’a kadar her gün programlar yapılacak. 21'nci yüzyılın Türkiye Yüzyılı olduğuna ilişkin projeksiyona uygun bir yol haritası çizilecek. Her ilden sanayi, ticaret, tarım ile ilgili temsilciler, kadın temsilciler, akademisyenler, işçi temsilcilerinin de olduğu 750 kişilik bir salonda bu Kongre'yi başlatacağız" dedi.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığının da bir İzmir İktisat Kongresi organize ettiğini belirten Nebati, "Rekabet güzel bir şey; ama bir ülke ekonomisini yöneten merkezi hükümettir, yani Ankara’dır. Bu bir ulusal program, rekabetten ziyade burada birlikte hareket edilebilirdi. Bunun artısı şu; oteller dolacak, İzmir’in tanıtımı yapılacak, İzmir konuşulacak. Böylesi bir ortamda biz İzmir’i desteklemiş olacağız; ama tabii ki hedefimiz Türkiye ekonomisi" değerlendirmesinde bulundu. Bakan Nebati, Kongre’de Türkiye Ekonomi Modeli’nin de ele alınacağını kaydetti.
Bakan Nebati, EYT düzenlemesiyle ilgili soruları da yanıtlayarak, Türkiye bütçesinin güçlü bir bütçe olduğunu vurguladı. Aralık ayına kadar EYT düzenlemesi için 2023 bütçesine yönelik çok sıkı tedbirler aldıklarını dile getiren Nebati, "Bana Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanı olarak 'bu ödemeyi yapacaksın' dediklerinde benim hazır olmam gerekiyordu. 31 Aralık’ta biz EYT’nin bu yılki yükünü kasaya koyduk" ifadelerini kullandı.
Nebati, Türkiye’nin 20 Aralık’a kadarki döviz kuru ataklarını hak etmediğini, makroekonomik göstergelerin hiçbirisinin Türkiye’nin o duruma düşmesini gerektirecek bir altyapı sunmadığını belirtti. Bakan Nebati, mayıs ayından itibaren EYT ile ilgili hazırlıklarını sürdürdüklerini ifade ederek, "Emekli ve memurlara 1 puanlık iyileştirmenin maliyeti 19 milyar lira, 15 puana yakın bir maliyet eklendi 270 milyar lira. EYT düzenlemesi için 2023 bütçesine yönelik çok sıkı tedbirler aldık. EYT’nin bütçeye maliyetini de bu yıl için 255 milyar lira olarak hesapladık, kasada hazır duruyor. Buna Kredi Garanti Fonu kefaletleri dahil değil" ifadelerini kullandı.
Bakan Nebati, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun Türkiye'nin 'net hata noksan' ile ilgili iddialarının sorulması üzerine de şöyle dedi: "Net hata noksan suçlamalarıyla başladı, sanki bu ülke kara para aklıyor, uyuşturucu parasıymış gibi ifade eden cümleler kullandı. Türkiye Cumhuriyeti’nin muhalefet partisinin genel başkanının söylediği bu ifade kendi ülkesine izan eden çok ağır suçlamalardır. Sanki bir tek Türkiye’de net hata noksan varmış gibi bir suçlamada bulundu, gerçekten üzüldüm. Ülkesine azıcık saygı duyan, azıcık seven, milliyetçilik duygusunu yaşatan birisi o ifadeleri kullanmazdı. 2021 verilerine göre ABD’deki net hata noksan 137 milyar dolar, 2021’de GSYH’ye oranı binde 6, Almanya 60 milyar dolar net hata noksan, GSYH’ye oranı yüzde 1,4, İngiltere 25,5 milyar dolar yüzde 0,8, Türkiye’nin net hata noksanı 2002’de 1,4 milyar dolar binde 2, 2022’de bu rakam 21 milyar dolara çıkıyor, GSYH’ye oranı yüzde 1,5 civarında olacak. İngiltere’nin net hata noksanı da bu dönemde 25 milyar dolardan 69 milyar dolara, Almanya’nın 60 milyar dolardan 88 milyar dolara çıktı" dedi.
Bakan Nebati, Kılıçdaroğlu’nun bazı kamu ihaleleri ile '5’li çete' olarak tabir ettiği gruplara haksız kazanç sağlandığı iddialarına ilişkin, "Nitelediği kişiler sadece Türkiye’de iş yapmıyorlar, yurtdışında da iş yapıyorlar, bazı illerde belediyelere de iş yapıyorlar. Bir iş adamı nerede ticaret varsa oraya para kazanmaya gider. İhaleler şeffaf, işlemler şeffaf, ödemeler bankalar üzerinden yapılıyor. Bu 90’lı yıllarda 'yeşil sermaye' denilerek ötekileştirilen bir zihnin dışa vurumudur. Bu tür ötekileştirmeleri yapmak ve Türkiye’yi kara para cenneti olarak nitelendirmek doğru değil. Bunlar ülkeye kasten zarar vermek için kullanılan cümlelerdir" diye konuştu.
Bakan Nebati, yapılandırma ile ilgili sorular üzerine, 40-50 yıldır tahsil edilemeyen kamu alacakları olduğunu, bunun da kamu üzerinde bir yükü bulunduğunu söyledi. Bu sebeple yapılandırmada 2 bin liranın altındaki alacakların temizlenmesi yönünde düzenlemeye gittiklerini ve sadece bu düzenlemenin 7,9 milyon kişiyi ilgilendirdiğini belirtti.
Gıda enflasyonunun azaltılmasıyla ilgili soru üzerine de, enflasyona karşı sabit ve dar gelirlilere yönelik ücret artışları yaptıklarını bildiren Nebati, "Gıdada fiyatlarını artıracak bir gerekçe yok. Gübre, mazot fiyatları geçen yılın altında. Personel giderleri hariç herhangi bir yerde artış söz konusu değil. Gıda fiyatlarındaki artışın kontrol edilebileceğini öngörüyoruz" açıklamasında bulundu.
Bakan Nebati, Türkiye’de seçimleri etkileyecek herhangi bir ekonomik operasyon riski görüp görmediklerinin sorulması üzerine de, "Türkiye’nin makroekonomik göstergeleri herhangi bir operasyona açık değil, yapılan operasyonların bir karşılığı olmaz. Biz ocak ayında borçlanmaya çıktık, 2 milyar 750 milyon dolar borçlandık. Borçlanmalarımızı devam ettiriyoruz. Merkez Bankası rezervlerimiz çok kuvvetli. Bizim makroekonomik göstergelerde bir sıkıntımız yok. Parasal olarak operasyon çekebilecekleri hiçbir alan yok" dedi.
Muhalefetin açıkladığı ortak politikalar metnine baktığını ve enflasyonu nasıl önleyeceklerine ilişkin bir yol haritalarının olmadığını belirten Nebati, "6’lı Masa'ya da 6’lı Masa'nın ekonomistlerine de açıkça çağrıda bulunuyorum. 'Enflasyonu düşüreceğiz' diyorlar, bunun için enstrümanlarınız nedir, açıklasınlar. Faiz artıracak mısınız, artırmayacak mısınız? Faiz artıracaksanız ne kadarlık bir artırım düşünüyorsunuz? Manşet enflasyonla iletişimi nasıl olacak? Bunlarla işsizlik ve kapanan şirket sayısı ne kadar artacak? Dövizle ilgili de IMF’den borç almayı tasarlıyorsanız ne kadar borç alacaksınız? Buna ne kadar faiz vereceksiniz? Bu, ithalatı ihracatı ne kadar etkileyecek? Bunları hiç kullanmıyorlar" diye konuştu.