1 Nisan 2023 günü Türk Deniz Kuvvetlerinin bugüne kadar envanterine giren en büyük gemisi TCG Anadolu, törenle teslim alındı. Yüzde 70’e yakın malzemesi, materyali ve donanımı tamamen Türk gemi inşa sanayii tarafından üretilen bu “Çok Maksatlı Amfibi Hücum Gemisi”, devir teslim gününden itibaren “Dünyanın ilk SİHA Gemisi” olarak da adlandırılmaya başlandı.
DÜNYA’DA BİR İLK
Türkiye soğuk savaş sonrası yakın çevresinde pek çok karışıklıkla karşılaştı. Bunlardan ilki, ABD ve müttefiklerinin 1991’de Irak’a müdahalesiydi. Bir diğeri 1992-1993 yıllarında Azerbaycan-Ermenistan arasındaki I. Dağlık Karabağ Savaşı idi. 1992-1993 döneminde ise Bosna-Hersek iç savaşı çıktı. 1996’da Somali’ye BM Barış Gücü kapsamında takviyeli bir Türk taburu, o günlerde mevcut ancak kapasitesi oldukça kısıtlı gemilerle gönderilebildi. Bu arada Ege’deki deniz yetki alanları sorunu sebebiyle Yunanistan’la amansız bir siyasi mücadele yaşanmaktaydı. Bu örneklerden özellikle son üç olayda Türkiye, TCG Anadolu gibi bir geminin eksikliğini oldukça fazla hissetmekteydi.
Nihayet, Sedef Tersanesi’nde inşasına başlanan, 130’un üzerinde alt yüklenici ile üniversiteler ve araştırma merkezleri tarafından da desteklenen proje çerçevesinde TCG Anadolu, 2019 yılında denize indirildi. Özellikle denizaşırı topraklara ve üslere sahip ABD, İngiltere, Fransa, İspanya, İtalya, Çin, Rusya gibi ülkelerle birlikte bu büyüklükte gemiye sahip olan 12 ülke arasına giren Türkiye, son yıllarda sivil gemi inşa sektöründe gerçekleştirdiği çağ atlama başarısını, bir diğer önemli proje olan MİLGEM’de olduğu gibi bu alanda da gösterdi.
Geminin testleri yapıldıkça, teslim zamanı yaklaştıkça dost ve hasım ülkelerin dikkatini daha çok çeken TCG Anadolu aslında çok maksatlı amfibi hücum gemisi olarak planlanmıştı. Ancak, ABD’nin başını çektiği F-35 muharebe uçağı projesi sayesinde aynı zamanda uçak gemisi olarak da kullanılabilecekti. Çünkü uçak gemilerinden dikine havalanıp inebilen neslinin ilk ürünü İngiliz Harrier sınıfı uçaklar gibi F-35’ler de TCG Anadolu’da görev yapabilecekti. Ama F-35’ler, ABD’nin CAATSA yaptırımına uğrayınca bu düşünce donduruldu.
ABD’nin müttefikliğe sığmayan bu hamlesi, tıpkı 1975’te silah ambargosu uyguladığında Türk savunma sanayiinin doğuşuna sebep verdiği gibi, bu kez de dünyanın ilk silahlı insansız hava araçları (SİHA) gemisinin ortaya çıkmasına vesile oldu.
MAVİ VATAN’DA DENGELER DEĞİŞECEK
Her ne kadar 6 Şubat 2023 tarihli deprem felaketleri sebebiyle Türkiye ile Yunanistan arasında bir diyalog ortamı ortaya çıkmışsa da, iki ülke arasında Ege’de ve Doğu Akdeniz’deki deniz yetki alanları anlaşmazlığının yakın bir gelecekte çözülmesi beklenmemektedir. Yunanistan’ın en ciddi endişeleri arasında, Türkiye’nin, Anadolu’ya yakın Yunan adalarına yapabileceği amfibi harekattır. Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) bu harekat konusunda zaten oldukça güçlü olduğu bilinirken, TCG Anadolu ile birlikte bu gücünün yüzde 60 daha katlandığı dahi ileri sürülebilmektedir. Ezcümle çok önemli bir caydırıcı özelliktir.
Doğu Akdeniz’de deniz yetki alanları konusunda bir zamanlar Rum-Yunan ikilisi, yanlarına İsrail Mısır’ı hatta kısmen de olsa Fransa ve İtalya’yı alarak oldu bitti yaratmak istemişlerdi. Bugün İsrail ve Mısır’la ilişkiler düzelirken, TCG Anadolu’nun kuvvet çarpanı etkisi, bu denizde de TSK’nin caydırıcılığını destekleyecektir. Benzer hususlar Karadeniz’de olduğu gibi küresel ölçekte Türkiye’nin deniz alaka ve menfaatlerinin bulunduğu her yerde geçerlidir.
