Yer altı rezervleriyle göze çarpan Afrika ülkesi Nijer'de, geçtiğimiz haftalarda yaşanan darbenin ardından radikal bir karara imza atıldı. Yer altı kaynaklarının Fransa'ya ihracatı durduruldu.
26 Temmuz'da askeri darbeye sahne olan Nijer, yer altı kaynaklarıyla dikkatleri üzerine çekiyor.
Nijer'de askeri yetkililer, Cumhurbaşkanı Mohamed Bazoum'un görevine son verdikten sonra anayasayı askıya aldıklarını ve tüm kurumları feshettiklerini söyledi.
Uranyum ve altın ihracatı durduruldu
Fransa'ya uranyum ve altın ihracatına da son verildi. Paris'in varlık gösterdiği ülke, darbe sonrasında madenleriyle konuşulmaya başladı.
Verilere göre Nijer, Avrupa Birliği'nin gerçekleştirdiği uranyum ithalatının yüzde 20'sini oluşturuyor.
En büyük yedinci üretici
Dünya Nükleer Birliği'ne (WNA) göre Nijer, dünyanın en büyük yedinci uranyum üreticisi konumunda bulunuyor.
Uranyum, nükleer enerji için en yaygın kullanılan yakıt ve ayrıca kanser tedavisinde, deniz itme gücünde ve nükleer silahlarda da kullanılıyor.
Fransa'daki elektriğin yüzde 17'sini karşılıyor
Nijer'in, Fransa'da elektrik üretiminde kullanılan uranyumun yaklaşık yüzde 17'sini karşıladığı belirtiliyor.
Ancak Fransa Enerji Bakanlığı, elektrik santrallerinin arzını sağlama konusunda hiçbir ülkeye bağımlı olmadıklarını öne sürüyor.
"Uranyumumuz var ama köle gibi yaşıyoruz"
Darbenin ardından söz konusu Afrika ülkesinde, sömürgeci geçmişiyle bilinen Fransa bayrağı ateşe verildi.
Protestocular, güveliklerinin sağlanması için Paris yönetimine bel bağlayamayacaklarını söyleyerek, "Uranyumumuz, altınımız var ama köle gibi yaşamaya devam ediyoruz." dedi.
WNA'ya göre, Afrika'nın en yüksek dereceli uranyum cevherlerine sahip olan Nijer, 2022'de 2.020 metrik ton uranyum üretti. Bu, dünya madencilik üretiminin yaklaşık yüzde 5'ine tekabül ediyor.
Bu alanda dünyanın en büyük üç üreticisi Kazakistan, Kanada ve Namibya olarak biliniyor.
Fransa'nın devlete ait Orano şirketi tarafından Nijer'in kuzeyinde işletilen büyük bir maden sahası yer alıyor.
Ülke ayrıca kömür ve altın gibi yer altı kaynakları açısından da zenginliğe sahip.
Orano, ortaya çıkan tabloya rağmen madenciliğe devam ettiğini açıkladı. Aynı şirket, Fransız nükleer santrallerinin uranyum ihtiyacının yüzde 10'dan azını Nijer'den sağladığını belirtti.
Washington Post: Dikkatler uranyumda
ABD basınından Washington Post gazetesi, Nijer'deki darbenin, dikkatleri ülkenin uranyumuna çevirdiğini yazdı.
Geçmişte Fransız sömürgeciliğiyle karşı karşıya kalan ülke hakkında göze çarpan detaylara işaret edildi:
Fransa, Fransız sivil nükleer endüstrisine güç sağlayan Nijer uranyumunun önemli bir ithalatçısı. Fransa Dışişleri Bakanlığı, Nijer uranyumundaki düşüşün 'arzlar son derece çeşitli' olduğu için minimum etkiye sahip olacağını belirtti.
Ancak bazı analistler, çıkmazın bir tür kartopu etkisi yaratabileceğini söylüyor. Nijer'deki durum daha da kötüye giderse, bu kesinlikle kısa vadede Rus uranyumuna yönelik yaptırımların kabul edilmesini zorlaştırır.