Türkiye son 20 yılda yürüttüğü Afrika açılımıyla 100 yıllık açığı kapattı. Kıtadaki 54 ülkeden 44’ünde elçilik açıldı, siyasi ve ticari ilişkiler geliştirildi. Savunma sanayii atılımıyla Afrika ülkelerinin gözdesi olan Türkiye, 33 milyar dolar seviyesindeki kıtayla ticaret hacmini yeni dönemde 45 milyar dolara taşımayı hedefliyor.
Türkiye, Batı’nın sömürü odaklı yarışına karşı Afrika açılımıyla kıtada kalıcı olmayı hedefliyor. Anadolu’nun Afrika’ya kayıtsızlığı, son 20 yılda uygulanan stratejiyle giderildi. Afrika ülkeleriyle ilişkileri geliştirmek için büyükelçilik sayısı kademeli olarak artırıldı. Yeni dönem için Türkiye Yüzyılı vizyonunda eğitimden diplomasiye, ticaretten sağlığa birçok hedef çizildi. Savunma sanayiindeki atılımla Afrika ülkelerinin odak noktası olan Türkiye, kıtayla ticaret hacmini yeni dönemde daha da artırmayı planlıyor. Ticaret hacminde hedef, yakın dönemde 45 milyar doları yakalamak.
HER ÜLKEDE TEMSİLCİLİK
2005’te Türkiye’nin Afrika Birliği’ne gözlemci üye olarak kabul edilmesiyle hayata geçen ve 2008’de AFB Stratejik Ortaklığıyla yükselen Afrika açılım politikasıyla Türkiye kıtada adından sıkça söz ettirmeye başladı. 2002’de Afrika’daki büyükelçilik sayısı 12 olan Türkiye, Afrika açılımı ile bu sayıyı 44’e yükseltti. Türkiye son 15 yılda Afrika’da en fazla büyükelçilik açan ülke oldu. 54 Afrika ülkesinden 49’unda elçilik açma hedefinin tamamlanmasına son 5 ülke kaldı.
HEDEF 45 MİLYAR DOLARLIK TİCARET
Ticaret Bakanlığı istatistiklerine göre Türkiye 2022’de Afrika ile 33 milyar 116 milyon dolarlık ticarete imza attı. Geçen yıl 23 milyar 606 milyon dolar ihracat yaptığımız Afrika ülkelerinden 9 milyar 510 milyon dolarlık ithalat yaptık.
“Birlikte Kalkınma ve Refah İçin Güçlendirilmiş Ortaklık” anlayışıyla Aralık 2021’de düzenlenen 3. Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi’nde Türkiye-Afrika ilişkileri için 5 yıllık strateji ve yol haritası belirlendi. Bu kapsamda Afrika’yla ticaret hacminin bu yıl 45 milyar doları bulması öngörülüyor. Ticaret Bakanlığı’nın 2022-2023 için belirlediği hedef ülkeler arasında Etiyopya, Güney Afrika Cumhuriyeti, Nijerya, Libya ve Mısır yer aldı. Bu ülkeler Türk iş insanlarına Afrika’da önemli merkez olmalarının yanı sıra diğer pazarlara erişim imkânı da sağlayacak.
Savunma sanayiine ilgi büyük
Diplomaside sıklaşan ilişkiler Türk ürünlerine talebi artırdı. Türkiye’nin Afrika ülkelerine ihraç ettiği savunma sanayii ürünlerinde son 2 yılda ciddi artış yaşandı. 2020'de Afrika ülkelerine 83 milyon dolarlık savunma sanayii ürünü ihraç edilirken, bu tutar bir sonraki yıl 288 milyon dolara çıktı. Bu kapsamda birçok Afrika devleti Türkiye ile savunma sanayii iş birliği anlaşması imzaladı. 14 Afrika devleti (Burkina Faso, Cezayir, Çad, Fas, Gana, Kenya, Mali, Moritanya, Nijer, Nijerya, Senegal, Somali, Ruanda ve Uganda) Türkiye’den silah ve askeri araç ithal etti. 88 Türk firması da Afrika kıtasında faaliyet gösteriyor. Bu firmaların kıtaya yatırımları 1,7 milyar dolar düzeyine ulaştı. Müteahhitlik alanında kıtada bugüne kadar 82,8 milyar dolar değerinde 1777 proje üstlenildi.
