Rus paralı asker grubu Wagner, Rusya Savunma Bakanı Şoygu ve Rus Genelkurmay Başkanı Valeri Gerasimov'u hedef alarak darbe girişimi başlattı. İsyan Belarus lideri Lukaşenko'nun arabuluculuğunda çözüldü. Wagner, ilk olarak 2014 yılında Kırım krizi sırasında ortaya çıktılar. Ekim 2015 tarihinde Rusya'nın Suriye'de başlattığı askerî harekâtın ardından Suriye hükûmeti güçleri safında yer aldılar. 2018 yılı itibarıyla grup İkinci Libya İç Savaşı’nda Halife Hafter güçleri ile birlikte savaştı. Peki Wagner kimdir? Wagner neden kuruldu, sayıları kaç?
Wagner olarak da bilinen Rus paramiliter örgütü Wagner, Putin yönetimine karşı sert bir mesaj yayınlayarak iplerin kopmasına neden oldu. Wagner'in kurucusu Yevgeniy Prigojin, Rus ordusunu Wagner'e saldırı düzenlemekle suçlayıp cevap vermek için harekete geçtiklerini öne sürdü. Prigojin, Telegram kanalından yaptığı açıklamada, Rus ordusunun Wagner'in kamplarına saldırı düzenlediğini ileri sürdü. Rusya Savunma Bakanlığının Wagner'i kandırdığını ve ortadan kaldırmak istediğini savunan Prigojin, "Rusya Savunma Bakanlığına taviz vermeye, silahlarımızı teslim etmeye ve ileride ülkemizin ne şekilde korunacağı konusunda çözüm bulmaya hazırdık." dedi.
Prigojin, "Bugün bizim kamplarımıza füzelerle saldırı düzenlediler. Çok sayıda askerimiz öldü." iddiasında bulundu. Rusya'da yaşanan son durumun ardından "Wagner kimdir, kaç kişiden oluşuyor ve komutanı kim?" sorusuyla ilgili araştırmalar da artış gösterdi. Wagner’in Rusya'nın sıcak çatışma içerisinde olduğu birçok bölgede aktif faaliyet gösterdiği biliniyor. Peki, Wagner kimdir? İşte, Wagner’in tarihçesi ile ilgili bilinen detaylar.
Wagner kimdir?
Wagner, bir Rus paramiliter örgütüdür. Çeşitli şekillerde özel bir askeri şirket, bir paralı asker ağı veya Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in fiili bir özel ordusu olarak tanımlanıyor. Grup, özel askeri müteahhitlerin resmi olarak yasak olduğu Rusya'da yasaların ötesinde faaliyet gösteriyor. Wagner Grubu'nun kendisi ideolojik olarak yönlendirilmese de, Wagner'in çeşitli unsurları batı tarafından neo-Naziler ve aşırı sağcı aşırılık yanlıları ile ilişkilendirilmiştir.
Wagner ne zaman kuruldu?
Grup, 2014'ten 2015'e kadar kendi kendini ilan eden Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetlerinin ayrılıkçı güçlerine yardım ettiği Ukrayna'daki Donbas'taki savaş sırasında dünya çapında üne kavuştu. Suriye, Libya, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Mali'deki savaşlar, genellikle Rus hükümetiyle ittifak halindeki güçlerin yanında savaşıyor. Wagner ajanları konuşlandırıldıkları bölgelerde savaş suçları işlediler. Suçlamalar arasında sivillere yönelik tecavüz ve soygunlar ile suçlanan kaçaklara işkence yapılması yer alıyor.
Grubun ana yatırımcısının Rusya Devlet Başkan Vladimir Putin ile yakın bağlantılara sahip bir iş insanı olan Yevgeni Prigojin olduğu söylenmektedir. İlk olarak 2014 yılında Kırım krizi sırasında ortaya çıktılar ve yarımadanın kansız ve sessiz bir şekilde ilhak edilmesi sırasında Rus birlikleri ile birlikte hareket etmekteydiler. Kırım'ın ilhak edilmesinden sonra Donbass Savaşı'nda ayrılıkçı güçlere destekte bulundular. Ekim 2015 tarihinde Rusya'nın Suriye'de başlattığı askerî harekâtın ardından Suriye hükûmeti güçleri safında yer aldılar. Wagner'in bu yurtdışı faaliyetlerinde GRU'dan destek ve koordinasyon aldığı söylenmektedir.
Wagner'in kaç savaşçısı var?
2018 yılı itibarıyla grup İkinci Libya İç Savaşı’nda Halife Hafter güçleri ile birlikte savaşmaktadır. 2016'nın başlarında Wagner'in 1.000 çalışanı vardı, daha sonra bu sayı Ağustos 2017'de 5.000'e ve Aralık 2017'de 6.000'e yükseldi. Kuruluşun Arjantin'de kayıtlı olduğu ayrıca Sankt-Peterburg ve Hong Kong'da ofisleri olduğu iddia ediliyor.
